مقدمه:
خانواده یکی از مهمترین نهادهای اجتماعی است که اساس و پایه حیات اجتماعی محسوب می گردد. خانواده تاثیر بسزایی در تعادل روانی، عاطفی و اجتماعی افراد داشته و بعنوان کوچکترین کانون اجتماعی شدن، متضمن پذیرش نقش های اجتماعی و همنوائی با هنجارهای اجتماعی می باشد. امروزه با صنعتی شدن جوامع و مشکلات ناشی از توسعه شهر نشینی، طلاق یک مشکل جهانی محسوب می گردد. طلاق در زمره غم انگیزترین پدیده های اجتماعی است و در فرهنگ اسلامی طلاق یکی از مغبوض ترین حلال ها محسوب می شود که عواقب بسیار ناگواری را برای افراد خانواده و جامعه به دنبال داشته و می تواند موجب بروز بسیاری از آسیبهای اجتماعی گردد.
تعریف:
طلاق: در لغت به معنای جدا شدن است، طلاق در قانون مدنی عبارتست از انحلال عقد نکاح دائم در زمان حیات زوجین به اراده مرد یا به تقاضای زن باشرایط معین.
مداخله در خانواده:
به مجموعه تدابیر، فعالیتها و خدماتی اطلاق می گردد که به منظور رفع اختلافات زوجین متقاضی طلاق ، در راستای حفظ و انسجام خانواده انجام می پذیرد با در نظر گرفتن اقدامات مناسب برای چگونگی سرپرستی و بهره مندی فرزندان از والدین در صورت جدائی.
اهداف:
1 – مداخلات خانواده درمانی به منظور کاهش طلاق در کشور.
2 – شناسایی و کمک به حل مسائل و مشکلات خانواده های آشفته و متقاضی طلاق
3 – بررسی صلاحیت والدین برای سرپرستی فرزندان در مواردی که طلاق آخرین راه است.
4– کمک به قضات دادگاههای خانواده جهت اتخاذ تصمیم مناسب و صدور حکم لازم.
5– کاهش تنش ها و استرسهای پس از طلاق به منظور متعادل نمودن جو عاطفی – روانی اعضای
خانواده پس از طلاق
6 – افزایش آگاهیهای زوجین در رابطه بانحوه برخورد صحیح با فرزندان پس از طلاق.
7– فراهم آوردن زمینه های مناسب تداوم ارتباط والدین با کودکان پس از طلاق.
8 – شناخت عوامل مؤثر در طلاق به منظور برنامه ریزی در جهت آگاه سازی جامعه
9 – کاهش آسیبهای اجتماعی ناشی از طلاق
انواع پذیرش
متقاضیان طلاق از طرق ذیل به مرکز ارجاع داده می شوند:
1- خود معرف
2-دادگستری ها
3- مراکز مداخله در بحران
4- خط اورژانس اجتماعی(123)
5- خدمات اجتماعی سیار
6- سایر مراکز درون سازمانی و برون سازمانی اعم از دولتی و غیر دولتی
شرایط پذیرش:
- کلیه زوجین متقاضی طلاق که به یکی از مراکز کاهش طلاق، دادگستری، مداخله در بحران فردی، خانوادگی و اجتماعی مراجعه نمایند و یا به صورت خود معرف و یا معرفی از دیگر سازمانها و بخش ها مراجعه نموده باشند.
خدمات تخصصی:
مددکاری اجتماعی:
• مصاحبه تشخیصی
• خدمات حمایتی
• ارتباط با خانواده
• بازتوانی
• پیگیری پس از ترخیص
روان شناسی:
• شامل مصاحبه تشخیصی
• تدوین برنامه مشاوره یا درمان
• مشاوره و درمان اعم از مشاوره فردی و خانوادگی، گروهی، زوج درمانی، خانواده درمانی و آموزش
مهارتهای زندگی
• ارزیابی برنامه مشاوره و درمان
3-2-5) حقوقی:
• ارایه راهنمایی های حقوقی به افراد
• پیگیری امور حقوقی افراد از مراجع ذیربط
4-2-5) روان پزشکی:
* مشاهده و مصاحبه تشخیصی
* تدوین برنامه درمانی (دارو درمانی)
* ارزیابی برنامه درمانی
5-2-5) سایر خدمات:
• ارجاع به مراکز ذیربط درون یا برون سازمانی برای ارایه خدمات به افراد با هدف بهره گیری از منابع و خدمات آنها برای مراجعین
• پذیرش و اجرا توسط مسئول پذیرش به یکی از متخصصین ذیل بر اساس نیاز مراجع صورت می پذیرد
• ارجاع به روان شناس
روند اجرا:
• ارجاع به مددکار اجتماعی
• ارجاع به مشاور حقوقی
• ارجاع به روان پزشک
• تیم تخصصی (با حضور مسئول مرکز، روان شناس، مددکارتشکیل می گردد و در صورت لزوم کارشناس حقوقی و روان پزشک نیز در جلسات تیم تخصصی حضورخواهند داشت.)